چگونه برنامه نقشه راه برای کسب و کار بنویسیم؟
کسب و کارها برای تعریف ارزش های شرکت، ایجاد یک دیدگاه منحصر به فرد و ایجاد مسیر رشد، نیازمند یک نقشه راه یا برنامه استراتژیک هستند
این فرآیند با ایجاد یک بیانیه‌ی ماموریت و چشم انداز، تعریف اهداف شرکت و انجام تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات شرکت شروع می‌شود. این تجزیه و تحلیل اغلب، تجزیه و تحلیل SWOT نامیده می‌شود. رهبران کسب و کار از این اطلاعات برای ایجاد، پیاده سازی و بررسی مداوم استراتژی شرکت، استفاده می‌کنند.

1-مأموریت و چشم انداز شرکت را به طور جامع تهیه کنید و آنها را به کارکنان و مخاطبان هدفتان ارائه دهید
مأموریت و چشم انداز شرکت، نشان دهنده ارزش‌های اصلی شرکت است و توضیح می‌دهد که هدف این شرکت از راه اندازی کسب و کارش چیست. این بیانیه‌ها، پایه و مبنایی برای برنامه‌ریزی استراتژیک، استراتژی‌های بازاریابی، توسعه‌ی محصول و در نهایت توسعه خدمات مشتری هستند. به عنوان مثال، بیانیه‌ی ماموریت یک شرکت ممکن است بدین شکل باشد: رهبر بودن در ارائه بهترین ارزش‌ها به مشتریان از طریق تعهد به ارائه‌ی محصولات با کیفیت، راه حل‌های نوآورانه و خدمات عالی به مشتریان.

2-اهداف و جهت گیری‌های شرکت را تعیین کنید
بخشی از اهداف شرکت ممکن است در مأموریت و چشم انداز آورده شوند، اما اهداف خاص و جزئی نیز باید تعریف شوند. به عنوان مثال هدف شرکت ممکن است گسترش بازار بین المللی یا تبدیل شدن به بزرگ‌ترین ارائه دهنده‌ی منطقه‌ای یک محصول یا خدمات باشد. بدیهی است که اولین گام در تعیین یک مسیر برای رشد، تعریف هدف اصلی‌ است که شرکت می‌خواهد برای رسیدن به آن تلاش کند.

3-نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدها را تجزیه و تحلیل کنید که اغلب آن را یک تحلیل SWOT می‌نامند
معمولا در بررسی نقاط قوت و ضعف، تمام ساختارها و فرآیندهای داخلی شرکت را بررسی می‌کنند تا بدانند از بین اقدامات الزامی، کدام یک در حال انجام شدن و کدام یک در حال انجام نیست. نقاط قوت و ضعف، چالشی داخلی است که شرکت برای دستیابی به رشد، با آن روبرو می‌شود. اما در فرصت‌ها و تهدیدها، شرکت به عوامل خارجی توجه می‌کند که می‌توانند کمک کننده شرکت در دستیابی به اهدافش یا مانعی برای آن باشند. اگر شرکتی دارای یک محصول جدید است که می‌خواهد آن را به خارج از کشور معرفی کند، تجزیه و تحلیل SWOT ممکن است نشان دهد که اگر چه محصول قوی است، اما این شرکت درباره بازاریابی و توزیع در خارج از کشور ضعف دارد. یک تحلیل خارجی می‌تواند فرصت‌های شرکت برای غلبه بر عدم تجربه شرکت و رقابت خارجی موجود را نشان دهد. اهداف و طرح‌های عملیاتی خاص شرکت، مبتنی بر این تحلیل و شناخت عوامل داخلی و خارجی هستند.

4-استراتژی‌های اصلی را از طریق تنظیم هدف و پیاده سازی پروژه تعریف کنید
تنظیم هدف شامل بازبینی تحلیل SWOT برای تعیین و شناسایی اهداف مناسب برای یک شرکت است. به عنوان مثال بر اساس تحلیل SWOT، هدف یک شرکت این است که با شرکای بالقوه در خارج از کشور که دارای تجربه در بازاریابی خطوط تولید و محصولات مشابه هستند، ارتباط برقرار کند و یک محصول بسیار رقابتی در بازار خارجی ارائه دهند. سپس این اهداف با به کارگیری افراد خاص در سازمان برای امر پیاده سازی، تعریف می‌شوند

5-به طور منظم مقاصد، اهداف، برنامه‌های اجرایی و نتایج عملیات شرکت را بررسی کنید
بدون بررسی دوره ای این عوامل، کار انجام شده برای توسعه اهداف استراتژیک، هدر خواهد رفت. یک مثال می‌تواند این باشد که شرکتی پس از معرفی موفقیت‌آمیز یک محصول جدید در بازار خارجی، محصولات خارجی و شرکت‌های خارجی را ارزیابی نمی‌کند و در این حین رقیب می‌تواند یک نسخه ارزان‌تر از محصول مشابه را تولید کند و سهم بازار را از چنگ آن در بیاورد. با بررسی مناسب و تجزیه و تحلیل رقابتی، یک شرکت از تهدیدات پیش رویش آگاه می‌شود و می‌تواند با استراتژی جدید به آن پاسخ دهد.

برای مثال چند مورد از نقشه های راه تیم های خدماتی کسب و کار نوپا (استارتاپ) را بررسی می کنیم:
• نقشه راه بازاریابی
• نقشه راه فروش
• نقشه راه توسعه منابع انسانی
• نقشه راه بازاریابی محتوایی
• نقشه راه بازاریابی دیجیتال
• نقشه راه طراحی UI / UX وب سایت
• نقشه راه برند سازی

نقشه راه بازاریابی
بعضی از تیم ها در کسب و کارهای خدماتی (غیر تولیدی)، پروژه های بازاریابی و فرآیندهای مرتبط با آن را اجرا میکنند. معمولا در این تیم نتیجه کار هر یک از اعضا بر نتایج کار سایر اعضا و بر خروجی نهایی تیم تاثیر زیادی دارد. مثلا بازاریاب دیجیتال از خروجی کار بازاریاب محتوا استفاده کرده و بازخورد کارش بسیار به آن محتوا وابسته است. در عین حال بازاریاب محتوا هم با توجه به اطلاعاتی که از بازاریاب دیجیتال میگیرد، محتواهای خود را تولید میکند.
یک نقشه راه بازاریابی با تصویر سازی طرح های بازاریابی مهم در میان بخش های مختلف یک تیم (تولید محتوا، بازاریابی دیجیتال، طراحان گرافیکی و غیره) میتواند از بسیاری ناهماهنگی ها جلوگیری کند. طوری که هر عضو تیم بتواند آنچه که همکار بازاریابش در حال انجام است را درک کند. با تکیه بر اولویت ها و اهداف تیم، هر بازاریاب میتواند تصمیمات بهتری در مورد منابع در دسترس اتخاذ کند. حتی این نقشه راه بازاریابی به عنوان یک خط ارتباطی با بقیه تیم ها در یک کسب و کار در خصوص آنچه که برای بازاریابان اتفاق می افتد، نیز عمل میکند.

نقشه راه فروش
یک نقشه راه فروش، یک مرور کلی از استراتژی های فروش است که برای دست یافتن به اهدافی مانند تعدادی از معاملات انجام شده، کاربرد دارد. اما مانند خیلی از نقشه های راه، مهم ترین چیزی که باید به خاطر داشته باشید این است که این نقشه، یک نقشه سطح بالا با دید کلی است. این نقشه راه برای هماهنگی هر چه بیشتر تیم فروش است. تا به این وسیله نقش کارشان، در چشم انداز وسیع تر کسب و کار نوپا به درستی دیده و مدیریت شود. علاوه بر این، این نقشه راه میتواند اهداف و اولویت های اصلی تیم را به سایر اهداف تیم هایی مانند بازاریابی، محصول و عملیات ارتباط دهد. طوری که بقیه تیم کسب و کار نوپا بتوانند درک بهتری از عملیات فروش و اهداف آن داشته باشند.
این دیدگاه، تیم فروش را در جریان اولویت ها و پروژه های مهم چند ماه، فصل یا سال آینده قرار میدهد. چه در ارتباط با استراتژی کسب و کار، یا در ارتباط با مشکلاتی که در مسیر وجود دارد. با پرداختن به نقاط عطفی مانند اهداف درآمدی سه ماهه، نقشه راه فروش به صراحت اهدافی را که در پی دست یافتن به آن ها هستیم، به تصویر میکشد.
نمایش نقشه راه فروش برای تیم هایی که در سطح جهانی فروش دارند نیز خیلی کاربرد دارد. به این صورت که طرح ها را بر اساس مکان جغرافیایی تیم، دسته بندی کرده و یک تصویر اجمالی از نحوه فروش منطقه به منطقه را به نمایش میگذارد. حتی شما می توانید با ترسیم یک نقشه راه فروش، مسیری برای حرکت از یک استارت آپ کوچک به یک کسب و کار کوچک و متوسط (SME) و در نهایت به یک شرکت بزرگ تعیین کنید.

نقشه راه منابع انسانی
شما نمی توانید بدون برنامه ریزی درست، استعداد تیم کاری را شناسایی کنید و یا توانمندی ها را ارتقاء دهید. یک نقشه راه منابع انسانی یک ابزار مناسب برای انجام این کار است. واحد منابع انسانی در هر اداره میتواند از یک نقشه راه منابع انسانی، برای برقراری ارتباط بین برنامه توسعه کسب و کار با رشد توانمندی های تیم ها و اعضاء آنها استفاده کند.
توسعه کسب و کار نوپا نه تنها تحت تاثیر برنامه های استخدام و افراد جدید الورود قرار میگیرد؛ بلکه فرهنگ غالب در آنجا نیز نقش مهمی در این توسعه دارد. نقشه های راه منابع انسانی، فرصتی مناسب برای تیم ها، جهت مدیریت و متناسب سازی آموزش اعضاء و بهبود فرهنگ سازمانی کسب و کار در جهت اهداف کلان است.
یک نقشه راه منابع انسانی، نشان میدهد که چگونه یک تیم کاری در طول زمان رشد میکند و این رشد، چگونه به دستیابی تیم کاری به اهداف اصلی کسب و کار کمک میکند. مدیران نیز میتوانند از نقشه راه برای این منظور استفاده کنند که آیا بین منابع انسانی، کارها به درستی توزیع شده است. یا اینکه شکاف های استعدادی و فرهنگی خاصی در کسب و کار نوپا یا همان استارتاپ وجود دارد.
در نظر داشته باشید که حفظ و بروز رسانی یک برنامه خوب و نقشه هوشمندانه برای رشد کار، از سرعت کار کردن شما اهمیت بیشتری دارد. برنامه های استخدام، سازماندهی و توسعه فردی پرسنل در همه سطوح و در همه بازه های زمانی، مواردی هستند که باید در نقشه راه منابع انسانی به آن توجه شود.

نقشه راه بازاریابی محتوا
در حالیکه یک نقشه‌‌راه بازاریابی، همه فعالیتهای تیم بازاریابی و تیمهای زیر‌مجموعه آن را پوشش میدهد. گاهی اوقات برخی از فعالیتهای خاص نیاز به یک نقشه راهی اختصاصی دارند. یکی از این ها، تیم بازاریابی محتوایی است.
هنگام ساخت یک نقشه راه بازاریابی محتوا، نکته کلیدی که باید به خاطر بسپارید، این است که نقشه راه یک تصویر کلی اما جامع را نشان میدهد، نه ریزه کاری های آن را. این نقشه، جاده ای نیست که شما هر قطعه ای از محتوایی را که منتشر میکنید در آن بگنجانید. بلکه، شما یک دید کلی از استراتژی محتوای خود را نمایش میدهید که نقاط قوت اصلی آن مانند یک کتاب الکترونیکی جدید، یا یک فصل پادکست جذاب را به تصویر میکشد.
همچنین با کمک این تصویر سازی با دید کلان، میتوان به خوبی بخش هایی را شناسایی کرد که شاید نادیده گرفته شده اند و یا شاید، بیش از حد بر آن ها اصرار میشود.
نقشه راه بازاریابی محتوا، گروه های اصلی محتوا را بر اساس مراحلی مانند؛ ایده های پیش نویس، ایده های نوشته شده و ایده های منتشر شده گروه بندی میکند. همچنین با تغییر گروه بندی داده ها بر اساس صاحبان آنها، تیم های محتوایی میتوانند اقدام به رهگیری قطعات بزرگ محتوا کنند.

نقشه راه بازاریابی دیجیتال
یکی دیگر از مواردی که در کسب و کارها اغلب به نقشه راه نیاز دارد، بازاریابی دیجیتال است. تیم بازاریابی دیجیتالی میتواند کانال های پیچیده توزیع را به هم متصل کند و یک عامل کلیدی برای رشد کسب و کار نوپا باشد. وجود نقشه در راهکارهای بازاریابی دیجیتال نشان میدهد که چگونه تیمی از کانال های مختلف مانند؛ SEO (بهینه سازی موتورهای جستجو یا سئو) ،SEM ( بازاریابی موتورهای جستجو)، تبلیغات بنر یا ایمیل مارکتینگ، برای ارتقای کسب و کار نوپا استفاده میکند.
بازاریابان دیجیتال و رهبران بازاریابی میتوانند از این نقشه راه استفاده کنند تا به جای مشخص کردن موارد جزیی در هر کدام از این کانال ها. بر مهمترین راهکارهای بازاریابی دیجیتال و استراتژی هایی بسیار مهم تاکید کنند. همچنین بتوانند برای هدایت کسب و کار نوپا به سمت موفقیت منسجم تر، خلاقانه و یکپارچه برنامه ریزی کنند. همچنین اطمینان داشته باشند که همه افراد در حال حرکت به سمت هدفهای بزرگ کسب و کار هستند.
بازاریابی دیجیتال، کاری بسیار تجربی است. به این معنا که تیم های بازاریابی دیجیتال باید انعطاف پذیر باشند. با سازماندهی کارها بر اساس کانال ها (بهبود سئو و کسب رتبه های ممتاز در جستجوها، رسانه های اجتماعی، بنرهای تبلیغاتی اینترنتی و …) و نموداربندی آن در چارچوب های زمانی، قابلیت انعطاف پذیری بیشتر میشود.

نقشه راه طراحی UI / UX سایت
کنترل و بهینه سازی فرآیندهای طراحی که کارهای خلاقانه و منحصر به فردی دارند کار مشکلی است. برای تیم طراحی در مراحل مهمی مانند تحقیق و شناخت نیاز مشتری، خلاقیت در پیشنهاد راه حل ها، تحویل و پیاده سازی یک نقشه راه طراحی، میتواند راهنمای بسیار موثری باشد. تیم های طراحی میتوانند از این نقشه راه استفاده کنند تا دریابند که چقدر زمان لازم است تا پروژه های خاص و خلاقانه خود را آماده کنند. در عین حال، تیم های طراحی میتوانند از نقشه راه برای برقراری ارتباط با بقیه کسب و کار نوپا استفاده کنند تا سایر پروژه های ضروری طراحی، به پیشرفتهای لازم دست یابند.
این مسئله به تیم های طراحی کمک میکند، انتظارات مربوط به هر کدام از مشتریان که خواهان انجام طراحی در یک بازه زمانی کوتاه هستند را مدیریت کند. معمولا برای نقشه راه، طراحی دو مسئله را باید تحت نظر داشت:
• اولین مسئله
تعیین وظایف طراح در مدت زمانی مورد نظر و چارچوب زمانی موردانتظار برای هر گام از فرایندی که باید انجام شود. همچنین نقاط حساس و تعهدهایی که به مشتری داده شده و مهلت ارائه کار که کمک میکند، طراحان کارهای خود را بر اساس این تاریخ ها برنامه ریزی و اجرا کنند.
• دومین مسئله
پیشرفت کار را مدنظر قرار میدهد. یعنی وضعیت هر کدام از پروژه های طراحی را به صورت ساده بررسی می‌کند که در چه مرحله ای است:
1.تازه تعریف شده است
2.تازه برنامه ریزی شده
3.در حال اجرا است
4.آماده تحویل و رفع اشکالات مشتری است

نقشه راه برند سازی
یک نقشه راه برند سازی با سازماندهی و تجسم کار برای ساخت یک برند معتبر در ذهن مشتریان، شفافیت را برای این فرآیندهای مبهم و چند لایه ای که شامل هماهنگی چندین تیم است به ارمغان می آورد. کسب و کارهای نوپایی که هدف برندسازی را در دستور کار خود دارند. میتوانند این نقشه راه را برای برقراری ارتباط کل کسب و کار با فعالیتهای خاصی که توسط تیم هایی مانند بازاریابی، طراحی و توسعه منابع انسانی در زمان مشخص انجام می‌گیرد، استفاده کنند.
یک نقشه راه برای ایجاد انواع برند و برندینگ با تمرکز بر نقاط قوت و مشخص کردن تاریخ های سرنوشت ساز، به تیم ها کمک میکند تا به صورت استراتژیک فعالیت‌های خود را در این تاریخ ها برنامه ریزی کنند. نظارت بر پروژه های تیم‌ها در طول چند ماه، فصل یا سال آینده به طور کلی به هر کسب و کار نوپا اجازه میدهد تا بفهمد، هر تیم دقیقا در حال انجام چه کاری هست. تا اینگونه رشد برند را بهتر مدیریت کند. با توجه به نتایج ارائه شده در هر تیم و پروژه های بزرگ، در سطوح مختلف زمانی، می توان یک دید کلی درباره رشد کسب و کار نوپا در آن برند پیدا کرد.